Thema's

Kwaliteit en patiëntveiligheid

1. Kwaliteit

Doorheen de hele visietekst van Psychiatrisch Ziekenhuis Frapello wordt de link gelegd naar de zorg voor kwaliteit en het zorgen voor een kwaliteitsvolle zorg.

We proberen aan het kwaliteitsbeleid binnen ons ziekenhuis een integrale invulling te geven. Dit betekent dat er op een systematische wijze aandacht is voor:

a. De manier waarop we georganiseerd zijn.

b. De manier waarop onze medewerkers werken.

c. De resultaten van onze zorg- en/of dienstverlening.

Aandacht voor de manier waarop we georganiseerd zijn:

Een ziekenhuis is een complexe organisatie en is voortdurend onderhevig aan nieuwe uitdagingen, regelgeving en normering.

Om ons ziekenhuis steeds verder te optimaliseren wordt op regelmatige basis een diepgaande zelfevaluatie uitgevoerd. Deze zelfevaluatie geeft aanleiding tot een reeks verbeterpunten, die opgenomen worden in een ziekenhuisbreed strategisch beleidsplan, wat vervolgens uitgewerkt wordt in een jaarbeleidsplan. Het beleidsplan wordt op zijn beurt vertaald in concrete afdelingsbeleidsplannen. De vooruitgang op de verbeterpunten wordt op een systematische wijze opgevolgd.

Aandacht voor de manier waarop onze medewerkers werken:

We vinden het zeer belangrijk om ‘evidence-based’ te werken. Hiertoe wordt bij de ontwikkeling van procedures en richtlijnen zo veel mogelijk rekening gehouden met de huidige stand van de wetenschap. Dit zowel binnen de directe patiëntenzorg als in de zorgondersteunende taken.

Aandacht voor de resultaten van onze zorg:

De kwaliteit van de zorg wordt transparant gemaakt door middel van kwaliteitsmetingen, indicatoren. Dit zijn metingen van de zorgverlening die een aanwijzing geven rond de mate van kwaliteit van de zorg. Vermits wij permanent streven naar verbeteringen in onze zorgverlening en organisatie vinden we het belangrijk om kwaliteitsmetingen continu uit te voeren. De resultaten van de kwaliteitsmetingen worden in de organisatie gebruikt om onze werkwijze te optimaliseren. Sinds 2016 nemen wij als Psychiatrisch Ziekenhuis deel aan het Vlaams Indicatorenproject voor Patiënten en Professionals in de Geestelijke Gezondheidszorg (VIP²). Dit meet de kwaliteit van zorg in de voorzieningen uit de geestelijke gezondheidszorg. Deze metingen leveren nuttige informatie op voor de zorgverleners en de zorgvoorzieningen zelf, voor de overheid en ook voor de patiënt. De voorzieningen kunnen die onderdelen van hun kwaliteit nauwgezet opvolgen en met elkaar vergelijken: op welke punten scoren ze goed, op welke minder. Dit vormt een stimulans om te verbeteren en van elkaar te leren. Het maakt duidelijk waar er marge tot verbetering zit en het helpt om keuzes te maken bij het inzetten van de beschikbare middelen. Zowel voor de overheid als voor de patiënt zijn de kwaliteitsindicatoren een bron van informatie over hoe het met de kwaliteit in de GGZ-sector in zijn geheel of in een bepaalde voorziening gesteld is. Vanaf 16 september 2020 zullen een aantal van deze resultaten gepubliceerd worden op de website zorgkwaliteit.be. Psychiatrisch Ziekenhuis Frapello kiest ervoor om de resultaten van bepaalde kwaliteitsmetingen ook kenbaar te maken en transparant op de website te publiceren (zie hiervoor onder resultaten). Met deze publicaties beogen we als ziekenhuis kenbaar te maken waar we reeds goed in zijn en waar we hard aan werken om elke dag opnieuw de optimale zorg aan onze patiënt te kunnen aanbieden

2. Patiëntveiligheid

Patiëntveiligheid, een topprioriteit

Patiëntveilige gezondheidszorg is één van de pijlers van kwaliteitsvolle gezondheidszorg en dus een topprioriteit. Binnen het Psychiatrisch Ziekenhuis Frapello gaat bijzondere aandacht naar een aantal zaken die een sleutelrol spelen in patiëntveiligheid.

Incidentmeldsysteem

Een elektronisch meldsysteem voor (bijna-)incidenten helpt ons om risico’s op het vlak van patiëntveiligheid goed te kunnen inschatten en om preventieve maatregelen te nemen, vb. om valincidenten van patiënten te voorkomen. We zetten actief in op dit systeem door medewerkers te gaan stimuleren en te gaan waarderen voor het registreren van zaken die ongewild fout lopen tijdens het zorgproces. Hierbij maken we ook werk van de veiligheidscultuur binnen ons ziekenhuis. Het is immers belangrijk dat elke medewerker zich veilig genoeg voelt om te melden. Sinds 2020 kunnen onze patiënten ook (bijna-)incidenten melden via een papieren meldformulier.

Suïcide- en agressiepreventie

Aangezien suïcide en agressie duidelijke risico’s zijn voor mensen met een psychiatrische problematiek, zien wij het als onze opdracht om deze risico’s van bij de opname in te schatten en mee te nemen. Op deze manier kunnen we preventief werken en willen we zoveel mogelijk voorkomen dat onze patiënten in een crisis terecht komen. In de ontslagfase worden deze risico's ook expliciet meegenomen, dit is een zeer belangrijk gegeven in kader van een goede continuïteit van zorg. 

 

Medicatieveiligheid en meer specifiek Hoog Risico Medicatie

In ons ziekenhuis wordt sterk ingezet op medicatieveiligheid.

Zo kan bvb. vanaf de distributie in de apotheek tot de inname door de patiënt elk product op elk moment worden geïdentificeerd (merknaam, dosering, lotnummer en vervaldatum) door o.a. het gebruik van zelf ontworpen etiketten voor medicatieblisters die niet-unit dose zijn. Een uitgewerkte procedure helpt om dit dagelijks met succes toe te passen. 

Het voorbije jaar hebben wij als ziekenhuis actief ingezet op het beleid rond Hoog Risico Medicatie. Welke medicatie valt onder Hoog Risico Medicatie? Hiervoor werd een ziekenhuiseigen lijst opgesteld. Daarnaast werd voor elke soort Hoog Risico Medicatie een lijst m.b.t. de specifieke deelprocessen van medicatie (o.a. voorschrijven, klaarmaken, afleveren, toedienen) en de bijhorende mogelijke risico’s in kaart gebracht en de acties om dit te voorkomen. Bij de aflevering door de ziekenhuisapotheker wordt op elke hoog risico medicatie het volgende pictogram aangebracht zodat medewerkers steeds een dubbele check kunnen uitvoeren én extra alert kunnen zijn. 

Alle medewerkers die medicatie mogen toedienen werden gevormd rond de specifieke risico’s van elke vorm van hoog risico medicatie die in ons ziekenhuis kan gehanteerd worden.

Vrijheidsbeperkende maatregelen

• Psychiatrisch Ziekenhuis Frapello wil het gebruik van vrijheidsbeperkende maatregelen zoveel mogelijk beperken en wil de situaties waarin toch moet worden overgegaan tot de inzet van vrijheidsbeperkende maatregelen zo kort mogelijk houden.
• Psychiatrisch Ziekenhuis Frapello wil proactief denken en werken waarbij er vooral gewerkt wordt aan het voorkomen van situaties waarin vrijheidsbeperkende maatregelen moeten gehanteerd worden.
• Psychiatrisch Ziekenhuis Frapello wil hierbij steeds aandacht blijven hebben voor de unieke situatie van de specifieke patiënt (zorg op maat). 
• Een vrijheidsbeperkende maatregel mag alleen worden genomen als er sprake is van een dreiging / onmiddellijk gevaar voor de patiënt zelf, de medepatiënten of de medewerkers en als er geen andere oplossing mogelijk is.  Alle alternatieven dienen eerst uitgeprobeerd te zijn.
• Vanuit het respect voor de vrijheid van de patiënt zal een vrijheidsbeperkende maatregel alleen in uiterste noodzaak worden ingezet, altijd tijdelijk en gericht op afbouw. Dit wil zeggen: enkel als de veiligheid van de patiënt of zijn/ haar medepatiënten of medewerkers ERNSTIG gevaar loopt.
• Steeds zal, op het moment dat een dergelijk gevaar zich voordoet, een zorgvuldige, gemotiveerde afweging gemaakt worden of het gevaar niet op een andere wijze af te wenden is. Hierbij wordt expliciet ingezet op het aanwenden van mogelijke alternatieven. Dit in overleg met de patiënt, zijn vertegenwoordiger en het multidisciplinair team of minimaal de aanwezige medewerkers.
• Een verslag wordt toegevoegd aan het patiëntendossier als uiting van een doordacht teambesluit.

Patiëntenparticipatie

Behandelplanning

Na een periode van kennismaking en observatie wordt samen met de patiënt een behandelplan opgesteld. De hulpvraag en doelstellingen van de patiënt worden centraal gesteld binnen de behandelplanning.

• Welke hulpvraag heeft de patiënt?
• Welke doelen wil de patiënt bereiken met deze opname?
• Hoe kan zijn/haar kwaliteit van leven verbeteren? 

Regelmatig worden deze doelstellingen besproken op een teamvergadering. Telkens wordt de patiënt uitgenodigd om deze vergadering voor te bereiden. De besproken zaken worden achteraf met de patiënt opgenomen. Op een aantal afdelingen participeert de patiënt aan het multidisciplinair overleg waarin zijn/ haar behandelplan besproken wordt. 

We wensen hier als ziekenhuis nog veel verder in te gaan en schakelen ook ervaringswerkers in in onze werking om samen te zoeken hoe we de stem van onze patiënten nog meer kunnen inbrengen in de werking.

Patiëntenvergaderingen

Op de meeste afdelingen gaan patiëntenvergaderingen door. Alles wat in verband staat met het samen leven op de afdeling kan hier besproken worden. Elke stem kan hierbij aan bod komen. Op deze manier willen we expliciet inzetten op het mee betrekken van onze patiënten in de zorg.

Patiëntentevredenheid over het verblijf

Binnen het streven naar een kwalitatief hoogstaande patiëntenzorg, willen we voldoende aandacht besteden aan de stem van de patiënt. Elk jaar zetten we in op de afname van de Vlaamse Patiëntenpeiling. Hierbij wordt de mening van de patiënt over tal van onderwerpen bevraagd. Dit maakt het ons mogelijk om ons beleid voortdurend bij te sturen.

Familiebetrokkenheid

De samenwerking met familie en/ of omgeving vormt een essentieel onderdeel van elk behandeltraject. Hiervan zijn we ons als ziekenhuis zeer sterk bewust. We willen hier dan ook de komende jaren blijvend op inzetten. Verschillende afdelingen zetten reeds zeer actief in op het betrekken van familie bij de opname. Zo worden voor een aantal afdelingen op regelmatige basis avonden voor familie georganiseerd en wordt ook door verschillende afdelingen sterk ingezet op familiegesprekken. 

Handhygiëne

Zorgverleners gebruiken continu hun handen om u de beste zorgen toe te dienen. Een strikte handhygiëne voorkomt de overdracht van ziektekiemen van de ene patiënt naar de andere patiënt. Ook u als patiënt kunt bijdragen tot een betere handhygiëne door de zorgverleners hieraan te herinneren 

Valpreventie

Binnen ons beleid rond valpreventie stellen we ons tot doel om systematisch een risicotaxatie vallen op de afdeling psychogeriatrie (risicopopulatie o.w.v. leeftijd) uit te voeren. Op andere afdelingen kan dit ook gebeuren indien nodig. Onze uiteindelijke doelstelling is zoveel mogelijk vermijden en verminderen van het aantal en de ernst van valincidenten.

Onderstaande folder wordt gebruikt tijdens de Gezondheids- voorlichtingssessies. Er werd daarenboven ook een specifiek oefenprogramma opgesteld voor mensen met hoog valrisico. Telkens zich er een valincident voordoet, wordt dit onmiddellijk in de eerstvolgende overdracht opgenomen en besproken.

 

Het uitbouwen van een goede werking rond kwaliteit en patiëntveiligheid wordt ook door de Federale overheidsdienst ondersteund en opgevolgd in een contract 'Coördinatie van kwaliteit en patiëntveiligheid'.